top of page

Create Your First Project

Start adding your projects to your portfolio. Click on "Manage Projects" to get started

PORTAKAL

PORTAKAL

LATİNCE ADI: CITRUS SINENSIS

ANAVATANI: MALAY TAKIMADALARI

Tanrıça Hera’nın altın elmaları

Anavatanı Avustralya ve Asya arasındaki Malay Takımadaları olan portakal, antik çağlarda doğal veya tam olarak bilinmeyen yollarla batıda İran’a kadar yayılmıştır.

Batı Dünyası’nda “Orange” olarak bilinen bu adın kökeni Pers dilindeki “toranj” isminden gelmektedir. Bereket ve mutluluk getirdiğine inanılan İran’ınNişabur vilayeti başta olmak üzere, bazı bölgelerinde bugün halen düğün seremonileri arasında damat ve gelinin yeni evlerine girerken, bereket ve mutluluk getirmesi için birbirlerine portakal atmaları geleneği devam etmektedir.

Yazılı kayıtlarda ilk olarak Büyük İskender’in Asya Seferi’ne katılan filozof ve doğa bilimciTheophrastus’un, Asya Seferi sırasında gördüğü bitkileri kayıt altına aldığı “Peri PhytonHistoria” isimli kitabında pers elması adıyla tanımladığı meyve olarak karşımıza çıkarPortakal.Theophrastuskeşfi ile sırayla Antik Yunan ve Roma yoluyla Akdeniz Havzası’nda yayıldığı düşünülür.

Dünya üzerinde yayıldığı tüm bölgelerde hem görünüşü, hem kokusu, hem de tadı ile en sevilen meyveler arasında yerini almış olan portakal sadece sofralarda kalmayıp, masallar ve mitolojiler başta olmak üzere hem sözlü, hem de yazılı edebiyatın önemli bir figürü olmuştur.

Yunan Mitolojisi’ndeTanrıça Gaia tarafından, Tanrı Zeus’un karısı Tanrıça Hera’ya düğün hediyesi olarak verilen sonsuz bilgeliğin simgesi altın elmaların aslında portakal olduğu düşünülür. Aynı hikâye Roma Mitolojisinde ise Jupiter ( Zeus) ve Juno’nun (Hera) düğün törenlerinde altın elma yerine direk portakal olarak geçer.

Hikâyeye göre Hera bu altın elmaları güneşin battığı yerin perileri olan Hesperidler’e emanet etmiş.Hesperidler’de bu elmaları Hesperidler Bahçesi olarak bilinen bahçelerine saklamış. Karısını öldürdüğü için tanrılar tarafından cezalandırılan Herakles, af edilmesi için yine tanrılar tarafından yerine getirmesini istedikleri on iki görevin on birincisi ve en zoru Hesperidler Bahçesi’ndeki Hera’nın altın elmalarının çalınması görevidir. Herakles bu zorlu görevi yerine getirmek için Hesperidler Bahçesini ararken rastladığı Prometheus’ututsak olarak bağlı olduğu kayalardan kurtarmış. Prometheus bu iyiliğe karşılık kardeşi Atlas’danHesperidler Bahçesini bulabilmesi için Herakles’e yardım etmesini istemiş. Atlas’ın yardımı ile Hera’nın altın elmalarını HesperidlerBahçei’nden çalıp getiren Herakles’in bu görevi yerine getirdiği kabul edilmiş ama altın elmalar tanrıça Athena tarafından tekrar Hesperidler Bahçesi’ne bıraklmış.

Romalı Ovidius ise dönüşümler isimli eserinde mitolojilerden farklı olarak tanrıça Venüs’ünAdonis’i bir portakal ağacına dönüştürerek Hesperidler Bahçesi’ne ektiğini anlatır.

bottom of page