KUMKAT

KUMKAT

LATİNCE ADI: CITRUS FORTUNELLA MARGARITA

ANA VATANI: GÜNEY DOĞU ÇİN

Tuhaf Meyvelerin Kraliçesi

Çin’in güney doğusundaki Guangdong vilayeti’nin Guangzhou şehrinin Pan-Yu kasabasında anlatılan bir hikâyeye göre Kumkat ağacı Pan-Yu’ya yeşim ejderhası tarafından hediye edilmiş. Eski dönemlerde bölgenin adı Guangdong değil Nanyue imiş. M.Ö. 221 – 210 yılları arasında hüküm sürmüş olan Qin Hanedan’ı imparatoru Qin Shi Huang Nanyue bölgesi adına bağlılık yemini etmeleri için elçilerini bölgenin en itibarlı insanlarının yaşadığı Pan-Yu’ya gönderir. Pan-Yu halkı imparatora bağlılık yemini eder ve hediye olarak kendileri için çok özel olan Kumkat meyvelerinden gönderirler. İmparator Qin Shi Huang, bana bunlarımı gönderdiler diye ağlamaya başlar. İmparatorun sevinçten mi, hüzünden mi yoksa sinirde mi ağladığı hiçbir zaman bilinmez.

Kumkat meyvesinin ilk ortaya çıkışı aslında Pan-Yu’da halen anlatılan yeşim ejderhası efsanesine dayanır. Efsaneye göre, Pan-Yu’ya gelen yeşim ejderhası Pan-Yu halkına bir ağaç hediye ederek bu ağaca iyi bakmalarını, bir sene sonra gelip meyvelerini görmek istediğini söyleyerek gider.

Pan-Yu halkı Kumkatı çok sever ve yeşim ejderhası her sene büyüyen Kumkat hasadını görmek için gelir. Yeşim ejderhası, bir sene geldiğinde Pan-Yu halkından en güzel kızı kendisine gelin vermelerini ister. Alacağı gelini bugün Baiyun dağı olarak bilinen Beyaz Bulutlar Dağı götüreceğini, kendisin eşi olarak bir yıl hüküm sürdükten sonra onu yiyeceğini ve her sene gelip en güzel kızı gelin olarak götüreceğini söyler. Pan-Yun halkı yeşim ejderhasına bunun haksızlık olduğunu söylediğinde yeşim ejderhası sizde benim Kumkatlarımı yediniz ve cezanızı çekeceksiniz diye cevap verir. Yeşim ejderhasının her sene gelip Pan-Yun’daki en güzel kızı alıp yemesinden dolayı mutsuz bir hayat süren Pan-Yun’a bir gün 4 savaşçı gelir. Savaşçılardan biri havanın, biri toprağın, biri ateşin ve biri de suyun gücüne sahiptir. Savaşçılar yeşim erjderhasını öldürerek Pan-Yun’u kurtaracaklarını ama bunun karşılığında en güzel kızın ejderhayı öldüren savaşçı ile evlenmesini isterler. Yeşim ejderhası geldiğinde doğanın güçlerine sahip bu 4 savaşçıdan korkar ve kaçar. Ejderha ölmemiştir ama kaçmıştır. Bu durumda savaşçılar en güzel kızın içlerinden birini eş olarak seçmesini ister. Güzel seçtiğinin haricindeki 3 savaşçının üzülmesini istemez. Cevap olarak kendi yetiştirmiş olduğu ağacı göstererek “benim kalbim Kumkat ağacına ait, benim büyük aşkım bu Kumkat ağacıdır, ona ihanet edemem der” Savaşçılar buna saygı duyarlar ve kız kimseyle evlenemez. Bu hikâye anısına bugün Pan-Yun’da her sene Kumkat hasadı döneminde “Yeşim Ejderhası Festivali” kutlanmaktadır.

ABD’nin Orlando Şehri’nde ise popüler kültürün önemli bir parçasıdır.
Orlando’da her sene narenciye meyveleri festivalinde düzenlenen Citrus geçidine sıradan halkın katılımının her sene zorlaştırılmasına bir tepki olarak, Orlando Sentinel Gazetesinin muhalif yazarı Bob Morris bir köşe yazısı yazar. Yazısında sıradan ve zenginler kadar mükemmel olmayan halk için 8 Kasım 1986’da burnu büyük Citrus Geçidine tepki olarak boynunda narenciye ailesinin mahzun üyesi Kumkat meyvelerinden bir çelenk ile yürüyüşe geçeceğini ilan eder. Kendisine katılmak isteyen halkın gruplar oluşturmalarını ve kendileri ile ilgili bir pankart taşımalarını ister. Bob Morris sokağa çıktığında boyunlarında Kumkat çelenklerini asmış ellerinde pankartları ile 30 bin kişi kendisine katılır ve tarihin belki de en eğlenceli protesto yürüyüşü olan “Kumquat Sashay Quen” geleneksel olarak Orlando’da başlamış olur. İlk geçidin akıllardan çıkmayan pankartı Orlando’da bulunan turistlerden oluşan bir grubun “Touris Liberation Front” özgür turist cephesi yazılı pankartı tarihe geçmiştir.